Κυριακή 16 Ιανουαρίου 2011

Μετά την επίσκεψη στο Πλανητάριο

Αγαπητοί μαθητές και μαθήτριες της Α΄ Γυμνασίου ελπίζω να απολαύσατε την επίσκεψη στο Πλανητάριο. Από ότι είδα η προβολή «Ο θάνατος των άστρων» σας εντυπωσίασε πολύ. Όσα παρακολουθήσατε δεν ήταν ένα παραμύθι ή μια μαγευτική ιστορία. Είναι η παρουσίαση, εικονογραφημένη με πραγματικές εικόνες, επιστημονικών θεωριών για τα άστρα και το σύμπαν. Είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας πολλών επιστημόνων που ερεύνησαν με τα διαθέσιμα, σε κάθε εποχή, μέσα, τι είναι τα άστρα, πώς δημιουργούνται, γιατί λάμπουν, πώς πεθαίνουν. Στις θεωρίες αυτές υπάρχουν η επιστήμη της φυσικής και τα μαθηματικά, αλλά και η φαντασία και η έμπνευση.
Για να κατανοήσει κανείς σε βάθος αυτές τις θεωρίες χρειάζονται πολλές γνώσεις που βέβαια δεν μπορούν να έχουν μαθητές και μαθήτριες της Α΄ Γυμνασίου, όπως εσείς. Ωστόσο μπορείτε, μετά την παράσταση και συμβουλευόμενοι τον Οδηγό που σας έδωσα στην ιστοσελίδα μας να απαντήσετε σε κάποιες, σχετικά απλές ερωτήσεις. Ας συζητήσουμε τα παρακάτω ερωτήματα! Περιμένω τις απαντήσεις σας με τη μορφή σχολίων, όπως πάντα...

1. Όσα σώματα λάμπουν στον νυχτερινό ουρανό είναι άστρα;

2. Ποια από τα παρακάτω ουράνια σώματα είναι άστρα:
Α. ο Ήλιος   Β. Η Γη   Γ. Ο Δίας   Δ. Η Αφροδίτη  Ε. Ο Σείριος   ΣΤ. Όσα αποτελούν την Μεγάλη Άρκτο

3. Τι πιστευόταν μέχρι την Αναγέννηση ότι βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος;

4. Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τη Γη ή τον Ήλιο ακίνητα;

5. Με ποιο τρόπο παίρνουμε πληροφορίες για τα άστρα; Ποιος είναι ο «αγγελιαφόρος των άστρων»;

6. Είναι τα άστρα αιώνια και αμετάβλητα; Δημιουργήθηκαν όλα μαζί;

7. Η ακτινοβολία που εκπέμπουν τα άστρα είναι μόνο φως που βλέπει το ανθρώπινο μάτι; Τι είναι το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα;

8. Τι είναι ένα διαστημικό τηλεσκόπιο; Γιατί οι πληροφορίες που μας δίνει είναι περισσότερες από ότι ένα τηλεσκόπιο τοποθετημένο στη Γη;

9. Είναι ο Ήλιος μας ένα εξαιρετικό άστρο σε σχέση με τα άλλα άστρα που υπάρχουν στο σύμπαν; (αν δεν πάρουμε βέβαια υπόψη μας τη σημασία του για τη ζωή στη Γη)

10. Ποιο είναι το κρίσιμο στοιχείο που καθορίζει την εξέλιξη, τη διάρκεια ζωής και τον τρόπο του θανάτου ενός άστρου;

11. Γιατί ένα άστρο ακτινοβολεί; Πώς ονομάζονται οι αντιδράσεις που γίνονται στο εσωτερικό του; Πώς παράγονται χημικά στοιχεία στο εσωτερικό του άστρου;

12. Ποιες αντίθετες δυνάμεις ισορροπούν στη φάση ωριμότητας ενός άστρου;

13. Είναι σωστό ή λάθος ότι όλα τα άστρα πριν πεθάνουν περνούν από το στάδιο του «κόκκινου γίγαντα»;

14. Ποια άστρα θα εξελιχθούν σε λευκούς νάνους, ποια σε πάλσαρ ή άστρα νετρονίων και ποια σε μαύρες τρύπες;

15. Τι είναι νόβα και σουπερνόβα;

16. Τι είναι μια μαύρη τρύπα; Είναι πραγματικά μια τρύπα; Πώς καταλαβαίνουμε ότι υπάρχει μια μαύρη τρύπα κάπου στο διάστημα;

17. Πώς θα δικαιολογούσες την πρόταση ότι «είμαστε φτιαγμένοι από αστερόσκονη»;

5 σχόλια:

  1. Γεια σας.Με εντυπωσιασε πολυ η δευτερη επισκεψη για μενα στο Πλανηταριο.Θα ηθελα να απαντησω στις ερωτησεις 1,2,3,4και15.

    1.Τα σωματα που βλεπουμε στο νυχτερινο ουρανο δεν ειναι ολα αστρα.Αντιθετα απο τα αστερια οι πλανητες δεν λαμπουν. Αντανακλουν το φως του ηλιου που τους φωτιζει.Αλλα,επειδη βρισκονται πολυ πιο κοντα στη Γη απ'οσο τα αστερια,μας φαινονται πολυ φωτεινοι.
    Απο τους εννεα πλανητες του ηλιακου συστηματος,οι πεντε φαινονται με γυμνο ματι.Οι πιο λαμπεροι ειναι η Αφροδιτη και ο Διας.Η Αφροδιτη εμφανιζεται να λαμπει καταλευκη την αυγη και το σουρουπο, και ο Διας,που κι αυτος ξεπερνα σε λαμψη και τα πιο ομορφα αστερια, μπορει να λαμπει ολη τη νυχτα.

    2.Ο Ηλιος,ο Σειριος και οσοι αποτελουν την Μεγαλη Αρκτο.

    3.Μεχρι την Αναγεννηση πιστευαν οτι στο κεντρο του συμπαντος βρισκεται η Γη.

    4.Οι αρχαιοι ελληνες πιστευαν οτι το κεντρο του Συμπαντος ηταν η Γη και οτι ο Ηλιος περιστρεφοταν γυρω της.Οταν εφευρθηκαν τα τηλεσκοπια,οι αστρονομοι μπορεσαν να προσεγγισουν τα βαθη του ουρανου. το 1610,ο Ιταλος Γαλιλαιος εφευρε ενα τηλεσκοπιο με το οποιο μπορουσε να μεγεθυνει τα αστρα 30 φορες.Ανακαλυψε οτι η Γη δεν ειναι ακινητη στη μεση του Συμπαντος,οπως πιστευε και ο Πολωνος αστρονομος Κοπερνικος.

    15.οι νόβα (καινοφανείς) και οι σουπερνόβα αστέρες (υπερκαινοφανείς); Είναι μια κατηγορία αστέρων, πού η λαμπρότητα τους, ή όπως λέμε, το μέγεθος τους μεταβάλλεται απότομα. Είναι μεταβλητοί στη λάμψη αστέρες. Αναλάμπουν έξαφνα στον ουρανό σε σημεία, όπου πριν δεν φαινόταν τίποτε με γυμνό μάτι. Συνήθως είναι αόρατοι με μικρά τηλεσκόπια. Είναι αστέρες 14ου και 15ου μεγέθους, πού συνήθως αποτυπώνονται μόνο στις φωτογραφίες. Αίφνης αναλάμπουν σε ένα σημείο του ουρανού και αφού φθάσουν σε ένα μέγιστο λαμπρότητας με πολύ ταχύ ρυθμό, χάνουν σιγά-σιγά τη λαμπρότητα τους.

    ' Η μεγάλη αύξηση της λαμπρότητας των νόβα αστέρων οφείλεται σε έκρηξη και διαστολή της θερμής ύλης του αστέρος, πού εκσφενδονίζεται με ταχύτητα 500-1000 km το δευτερόλεπτο. Λίγους μήνες έπειτα από το μέγιστο ή και ήμερες μόνο, σχηματίζεται γύρω το αεριώδες περίβλημα ή κέλυφος, πού διαρκώς διαστέλλεται και απομακρύνεται από τον κεντρικό αστέρα. ' Η αύξηση της λαμπρότητας του νόβα είναι 50.000 έως 60.000 φορές μεγαλύτερη από την αρχική του λαμπρότητα. Μερικοί τέτοιοι αστέρες στο μέγιστο της λαμπρότητας τους έχουν διάμετρο 50 έως 500 φορές μεγαλύτερη από τη διάμετρο του Ηλίου! Αν συνέβαινε αυτό στον Ήλιο και πάθαινε έκρηξη, μορφής νόβα, θα καταλάμβανε τόσο χώρο όσον περιλαμβάνει η τροχιά της Αφροδίτης. Επομένως σε μια τέτοια περίπτωση ο νόβα - Ήλιος μας θα κατάπινε τον Έρμη και την Αφροδίτη!

    Ειμαι ο ΓΚΟΛΕ ΔΗΜΗΤΡΗΣ Α1

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ΕΡΩΤΗΣΗ 2. ;Άστρα είναι: Ο Ήλιος, ο Σείριος και όσα αποτελούν τη Μεγάλη Αρκτο, ενώ η Γη ο Δίας και η Αφροδίτη είναι πλανήτες.
    ΕΡΩΤΗΣΗ 3:Η κυρίαρχη άποψη στον μεσαίωνα για το κέντρο του σύμπαντος ήταν πως αυτό αποτελείτο αποκλειστικά από τη Γη και μάλιστα σε βαθμό απόλυτο ώστε οποιαδήποτε άλλη άποψη να θεωρείται αιρετική.
    ΕΡΩΤΗΣΗ 5:Ο συνηθέστερος τρόπος άντλησης πληροφοριών για τα άστρα είναι το φως.Για τους αρχαίους τα άστρα ήταν φωτεινά σημεία στον ουρανό.Στην πραγματικότητα ο "αγγελιοφόρος των άστρων", δηλαδή το μέσο που ο σημερινός επιστήμονας θα ανλήσει πληροφορίες για τα άστρα είναι τα διάφορα είδη της ηλεκτρονικής ακτινοβολίας , δηλαδή της ενέργειας, που εκπέμπεται στο διάστημα ως αποτέλεσμα της θερμοπυρηνικής σύντηξης του υδρογόνου στο κέντρο του άστρου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μπράβο παιδιά για τις απαντήσεις σας! Αν και τα θέματα της αστροφυσικής είναι αρκετά δύσκολα, τα πάτε πολύ καλά. Συνεχίστε και με τις υπόλοιπες ερωτήσεις...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. ΕΡΩΤΗΣΗ 13. Το στάδιο του κόκκινου γίγαντα για κάθε άστρο που υπάρχει στο Σύμπαν, αποτελεί το προτελευταίο κεφάλαιο της ζωής του. Σε αυτό το στάδιο ένα άστρο βρίσκεται στον προθάλαμο του θανάτου του δηλαδή είναι σωστό.
    ΕΡΩΤΗΣΗ 12. Ένα άστρο ενηλικιώνεται όταν η πίεση της βαρύτηταςτων εξωτερικώντου στρωμάτων εξισορροπειταιαπό την πίεση της ακτινοβολίαςκαι της ενέργειας, που παράγεταιστον πυρήνα του από τις θερμοπυρηνικέςαντιδράσεις, οι οποίες μετατρέπουντο υδρογόνο σε ήλιο. Έτσι το άστρο αυτό παραμένει σε ισορροπία όσο καιρό η <> του υδρογόνου είναι η μοναδική θερμοπυρηνική αντίδραση που εκτελείται στον πυρήνα του. Η περίοδος αυτή της ωριμότητας ενός άστρου, διαρκεί το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του και ονομάζεται από τους αστρονόμους Κύρια Ακολουθία.
    ΕΡΩΤΗΣΗ 14. Ο θάνατος ενός άστρου θα αφήσει πίσω του ένα από τα τρία πιθανά <> ανάλογα με τη μάζα που έχει κάθε άστρο. Άστρα με λιγότερα υλικά από 4 ηλιακές μάζες θα μετατραπούνσε άσπρους νάνους.Άστρα με 4 έως 25 ηλιακές μάζες θα γίνουν πάλσαρ ή άστρα νετρονίων. Και άστρα με ακόμη μεγαλύτερες μάζες θα καταλήξουν να γίνουν μαύρες τρύπες.
    ΕΡΩΤΗΣΗ 2. Άστρα είναι ο Ήλιος, ο Σείριος και όσα αποτελούν την Μεγάλη Άρκτο ενώ η Γη, ο Δίας και η Αφροδίτη είναι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος.
    ΕΡΩΤΗΣΗ 4 και ΕΡΩΤΗΣΗ 3. Οι Αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι ο Ήλιος περιστρεφόταν γύρω από τη Γη δηλ. το αντίθετο με την σημερινή πραγματικότητα. Επίσης, πίστευαν ότι η Γη είναι το κέντρο του σύμπαντος μέχρι την εφεύρεση του τηλεσκόπιου από τον Ιταλό Γαλιλαίο.
    ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΕΡΟΓΙΑΝΝΗΣ, Α1

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Γιάννη μπράβο για τις απαντήσεις σου! Μάλλον θα δυσκολευτείς να διαλέξεις στο μέλλον αν θα γίνεις γιατρός ή αστρονόμος...

    ΑπάντησηΔιαγραφή